Ο Καρδιτσιώτης Φώτης Φυτσιλής είναι ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής TASK FORCE για την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ. Μιλάει για τις σχέσεις της Σερβίας με την ΕΕ, για τις σχέσεις με την Ρωσία και αποκαλύπτει το πότε θα ειναι έτοιμη η Σερβία να μπει στην ΕΕ. Ακόμη μιλάει για τις σχέσεις με την Ελλάδα, με το Υπουργείο Εξωτερικών, τη συνεργασία του με τον υφυπουργό Εξωτερικών Κώστα Τσιάρα και τολμάει σύγκριση της Task Force της Σερβίας με την Ελληνική.
Συνέντευξη Δρ Φώτη Φυτσιλή
Επικεφαλής του προγράμματος εκσυγχρονισμού της Σερβικής Βουλής
Ποια είναι η αποστολή σας στη Σερβία και πότε ολοκληρώνεται;
Ένας από τους βασικούς σκοπούς της αποστολής μας στη Σερβία είναι η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ Βουλής, Κυβέρνησης και Ανεξαρτήτων Αρχών. Αυτό είναι δυνατό να γίνει μέσω της σταδιακής προσαρμογής των διαδικασιών λειτουργίας αυτών των θεσμών ως προς τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς. Για να τα καταφέρουμε είναι απαραίτητο να εκπαιδεύσουμε ένα σημαντικό αριθμό δημόσιων λειτουργών όλων των επιπέδων. Στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τους Σέρβους ομολόγους μας να υλοποιήσουν τις απαραίτητες αλλαγές που θα διευκολύνουν την είσοδό τους στην Ευρωπαϊκή οικογένεια. Το έργο μας ολοκληρώνεται το καλοκαίρι του 2014.
Πια είναι η γνώμη των Σέρβων για το έργο που επιτελείτε εκεί;
Όπως είναι φυσικό, οι αντιδράσεις ποικίλουν. Μετά όμως από τους πρώτους μήνες υλοποίησης του προγράμματός μας, η έμφυτη αμυντική στάση των εταίρων μας αντικαταστάθηκε από διάθεση για συνεργασία και ανταλλαγή εμπειριών. Τόσο η πολιτική ηγεσία όσο και οι επικεφαλής της Δημόσιας Διοίκησης αναγνωρίζουν πλέον την αναγκαιότητα για αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του Κράτους.
Αν και νωρίς, υπάρχουν μέχρι τώρα συμπεράσματα από το έργο σας στη Σερβική Βουλή;
Είναι πράγματι νωρίς για την εξαγωγή συμπερασμάτων, ωστόσο η πρώτη ανάλυσή μας δείχνει ένα κράτος «παγιδευμένο» ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν. Από τη μία μεριά υπάρχουν υπερσύγχρονες δομές που δημιουργήθηκαν υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία χρόνια: δημόσια συζήτηση σχεδίων νόμων και εκθέσεων, ηλεκτρονική διαχείριση εγγράφων στη Βουλή κ.ά. Από την άλλη όμως μεριά διαπιστώνονται χρόνιες αδυναμίες στο εκλεκτορικό σύστημα, στην εσωτερική οργάνωση της Βουλής, στην ύπαρξη άγραφων κανόνων κ.ά. Η ανάλυση αυτών των αδυναμιών και η εξεύρεση πιθανών λύσεων που ταιριάζουν στις ιδιαιτερότητες του σερβικού κράτους είναι δική μας ευθύνη.
Πόσοι Έλληνες συμμετέχουν όπως εσείς στην προσπάθεια, ιδιώτες και πολιτικοί;
Στο έργο συμμετέχουν περίπου 40 εμπειρογνώμονες, στην πλειοψηφία τους στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης. Εκτός από Έλληνες, μετέχουν στις εργασίες μας Βέλγοι και Σλοβάκοι, ενώ έχουμε προγραμματίσει και τη συμμετοχή Γάλλων ειδικών. Η συμμετοχή πολιτικών ίσως χρειαστεί στην τελική φάση του προγράμματος, κυρίως για την επικοινωνία των πορισμάτων μας προς τους σέρβους πολιτικούς.
Οι Σέρβοι έχουν την επιθυμία να περάσουν στην οικογένεια της Ευρώπης;
Από την πλευρά της πολιτικής ηγεσίας υπάρχει δεδομένη βούληση για την ένταξη της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέρος της κοινής γνώμης συνεχίζει να είναι επιφυλακτικό, κυρίως λόγω της πίεσης που ασκεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για την τελική λύση του σοβαρού εθνικού ζητήματος των Σέρβων του Κοσόβου, ωστόσο αναγνωρίζεται ότι τελικά τα πλεονεκτήματα από τη συμμετοχή τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια ξεπερνούν κατά πολύ τα όποια μειονεκτήματα.
Υπάρχει συνεργασία με τον υφυπουργό εξωτερικών κ. Κώστα Τσιάρα και σε πιο επίπεδο;
Πριν την αναχώρησή μου για τη Σερβία ενημέρωσα τον Υφυπουργό Εξωτερικών κ. Τσιάρα και το γραφείο του για τις βασικές συνιστώσες του προγράμματος αυτού. Για τη δράση μας στη Σερβία ενημερώνουμε τακτικά την Πρεσβεία μας στο Βελιγράδι, η οποία με τη σειρά της αναφέρεται στο Υπουργείο Εξωτερικών.
Αν αυτή η εργασία γινόταν στη χώρα μας την εποχή που Ελλάδα έμπαινε στην ΕΟΚ θα ήταν διαφορετικά τα σημερινά δεδομένα;
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα υποθετική ερώτηση! Βέβαια τότε δεν υπήρχε συστηματοποιημένη διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Η διαδικασία που ακολουθήθηκε για να γίνει η Ελλάδα μέλος της Ευρώπης των 10 δεν έχει καμία σχέση με την καθορισμένη, δομημένη, αυστηρή και συνεχώς επιτηρούμενη πορεία που ακολουθήθηκε και ακολουθείται για να γίνει ένα κράτος μέλος της Ευρώπης των 20, των 27 και μελλοντικά των 30. Σε αυτήν την πορεία ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αλλαγή των δομών και διαδικασιών του Κράτους, αλλά και στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων για τη σωστή λειτουργία των κανόνων της αγοράς στην οικονομία. Είναι η γνωστή σε όλους μας προσαρμογή στο ευρωπαϊκό κεκτημένο. Μια διαδικασία, όμως, που μπορεί να κρατήσει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Πράγματι, λοιπόν, πιστεύω πως αν είχε ακολουθηθεί μια αντίστοιχη διαδικασία στη χώρα μας, πολλά προβλήματα που μας βασανίζουν ως σήμερα θα είχαν καταπολεμηθεί στη ρίζα τους.
Η τελευταία εικόνα της Σερβίας στην ελληνική κοινή γνώμη ήταν η φιλοξενία Σέρβων μετά από τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς. Ακόμη πιο πρόσφατη ήταν αυτή της προσπάθειας προσεταιρισμού της από την Ευρωπαϊκή Ένωση με την παράλληλη «διεκδίκησή» της από την Ρωσία. Πως είναι η Σερβία σήμερα; Έχει πλουτοπαραγωγική δραστηριότητα και προοπτικές ανάπτυξης;
Η Σερβία είναι μια ευρωπαϊκή χώρα και ως εκ τούτου δικαιωματικά της ανήκει μια θέση κράτους μέλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο πόλεμος κατέστρεψε τη βιομηχανική της παραγωγή σε μεγάλο βαθμό, ωστόσο η αγροτική της οικονομία είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένη και δυναμική. Το αναπτυξιακό μοντέλο που θα ακολουθήσει στο μέλλον θα είναι ένα από τα αγκάθια της διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η χρόνια οικονομική στασιμότητα έχει δημιουργήσει ένα σημαντικό αναπτυξιακό «έλλειμμα». Υπάρχει σημαντικός χώρος για επενδύσεις, με τις αγορές να αναμένουν την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση (πιθανώς τον Ιούνιο) ως σινιάλο για την είσοδο της χώρας σε τροχιά σταθερότητας και ανάπτυξης.
Πότε πιστεύετε ότι η Σερβία θα μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Περιγράφοντας με αδρές γραμμές τη διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γίνεται κατανοητό πως αυτή μπορεί να κρατήσει πολλά χρόνια, ανάλογα και με το βαθμό ανταπόκρισης του υποψήφιου κράτους. Για παράδειγμα, η Σλοβενία χρειάστηκε 6 χρόνια (1998-2004) και η Κροατία 8 χρόνια (2005-2013) από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων μέχρι την εισδοχή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2002 ο τότε πρωθυπουργός της Σερβίας κ. Zoran Djindjic (Ζόραν Τζίτζιτς) είχε δηλώσει ότι η χώρα του θα είναι πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι το 2012. Οι ευρωπαϊστές της Σερβίας και οι υποστηρικτές της ελπίζουν να μην χρειαστούν άλλα 10 χρόνια μέχρι αυτό να γίνει πράξη.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο karditsaportal.gr στις 6/5/2013.
Όλη η συνέντευξη στο karditsaportal.gr